Amaç, Kapsam ve Dayanak
Amaç
Madde 1- Bu Yönetmeliğin amacı; eczanelerin açılmasına dair usul ve
esasları, eczanelerin açılacağı yerlerin özellikleri, eczanelerin
kısımları, laboratuarlarının vasıf ve şartları, eczanelerde bulunması
gereken alet vesair malzemeler ve eczane hizmetleri ile ilgili hususları
düzenlemektir.
Kapsam
Madde 2- Bu Yönetmelik, 6197 sayılı Eczacılar ve Eczaneler Hakkında Kanun uyarınca açılacak eczaneleri kapsar.
|
|
Eczane Açmak
Hukuki Dayanak
Madde 3- Bu Yönetmelik, 6197 sayılı Eczacılar ve Eczaneler Hakkında
Kanunun 20 nci maddesine ve 181 sayılı Sağlık Bakanlığının Teşkilat ve
Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 43 üncü maddesine
dayanılarak hazırlanmıştır.
İKİNCİ BÖLÜM
Eczane Açmanın Usul ve Esasları
Eczacılığın Tescili
Madde 4- Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisinde eczane, ecza
deposu, ecza dolabı, galenik, tıbbi ve tedavi edici ilaç hammaddeleri ve
hazır ilaç laboratuarları veya fabrikaları gibi işletmeleri açacak Türk
vatandaşı eczacıların, diplomalarını Sağlık Bakanlığına tescil
ettirmeleri şarttır.
Başvuru ve Belgeler
Madde 5- Eczane açmak isteyen eczacılar, aşağıda yazılı evrak ve
belgeler ile İl Sağlık Müdürlüğüne başvururlar:
a) Nüfus cüzdanı sureti,
b) Sağlık Bakanlığınca tescil edilmiş eczacılık diplomasının aslı
veya noterce tasdikli sureti,
c) Eczacılığa engel mahkûmiyetinin bulunmadığına dair adli belge,
d) Biyografi,
e) 6197 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin (e) ve (f) bentlerinde
yazılı olduğu üzere, mesleğini yapmayı engelleyecek iyileşmez bir
hastalığı bulunmadığına dair sağlık raporu ile iki gözünün görmekten
mahrum olmadığına dair uzman tabip raporu,
f) 4x6 cm boyutlarında 4 adet fotoğraf,
g) Eczane yapılacak yerin krokisi ile ilgili kanunlara uygunluğu
hususunda Bölge Eczacı Odası ile İl Sağlık Müdürlüğünce tasdik edilmiş
rapor,
h) (Değ.: R.G.: 9.12.2004/25665) Eczanenin muvazaalı olup olmadığı
hususunda Bölge Eczacı Odasınca verilmiş değerlendirme raporu; bu rapor,
Eczacı Odası yetkililerince ilgilinin odaya başvurusundan itibaren en
geç 10 iş günü içinde ispatlayıcı belgelerle birlikte verilir.
Belirtilen süre sonunda, rapor verilmediği takdirde, muvazaa konusu İl
Sağlık Müdürlüğü yetkililerince 10 iş günü içinde incelenerek
sonuçlandırılır.
Ruhsatın Verilmesi
Madde 6- 2 nci madde hükmüne uygun olarak yapılacak müracaatlar
Sağlık Bakanlığınca incelendikten ve gerekli harçlar ilgili tarafından
yatırıldıktan sonra, Bakanlıkça düzenlenecek eczane ruhsatnamesi ilgili
valiliğe gönderilir.
Açılacak eczanenin kanun ve yönetmelik hükümlerine uygun olarak
kurulduğunun ilgili Sağlık Müdürlüğü tarafından yapılacak kontrol ve
tespitinden sonra, ruhsatname sahibine verilir.
İşyeri Ruhsatının Mecburi Olmaması
Madde 7- Sağlık Bakanlığından ruhsatnamesini almış eczacının eczane
için mahalli belediyeden ayrıca bir işyeri ruhsatı alması zorunlu
değildir.
Eczanelerin Tabi Olduğu Hükümler
Madde 8- Serbest eczane bulunmayan yerlerde, 6197 sayılı Kanunun 14
üncü maddesinin (a) ve (b) bentlerinde belirtilen eczanelerin
açılmasında da bu Yönetmelik hükümleri uygulanır. Kanunda belirtilen
kurumlar dışında hiçbir kurum eczane açamaz.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Eczane Yerleri ve Bölümleri
Eczane Olarak Kullanılacak Yerin Özellikleri
Madde 9- (Madde Değ.: R.G.: 30.12.1993/21804 - R.G.:
15.10.1993/21729) Eczane olacak yerlerin, bodrum ve asma katları hariç
olmak üzere, asgari 35 metrekare olması ve 6197 sayılı Kanunun 14üncü
maddesinin (a) ve (b) bentlerine göre açılacak eczanelerin depo hariç
asgari 20 metrekare olması şarttır. Eczanelerin laboratuar kısımları
müşteriler veya hastalarla irtibatı olmayacak şekilde ayrılmış
olacaktır. Ayrıca, serin yerde muhafaza edilecek ilaçların konulması
için buzdolabı bulundurulacaktır.
(Fıkra Değ.: R.G.: 2.11.2007/26688) Eczaneler, aydınlık, rutubetsiz
ve havadar olacak; zeminleri ise karo, mermer veya benzeri malzemeyle
döşenecektir. Müşterilerin bekleme yerleri ve kapaklı dolapları ile
banko ve çalışma masası zemin katta bulunacaktır.
(Fıkra Değ.: R.G.: 2.11.2007/26688) Sağlık kurumları bünyesinde
açılacak eczaneler, yalnızca yatarak tedavi gören hastalara ilaç
verebileceklerinden, herhangi bir katta açılmaları mümkündür.
(Değ.: R.G.: 9.12.2004/25665) Serbest eczaneler halkın serbestçe
girip çıkabildiği yerlerde açılabilir. Eczanelerin bağımsız dükkanlarda
açılması ve faaliyet göstermesi zorunludur. Eczanenin laboratuarının
doğrudan dışarısı ile bağlantısı olmamak ve ilgili mercilere bildirilen
projesinde belirtilmek kaydıyla, birden fazla kapısı olabilir. Ancak bu
kapılardan hiçbiri başka dükkan veya mağaza içine açılamaz. Eczanenin
güvenliği eczane sahip ve mesul müdürü eczacının sorumluluğu altındadır.
Alışveriş merkezlerindekiler de dahil olmak üzere eczanelerin bağlı
olduğu bölgedeki eczane çalışma gün ve açılış kapanış saatlerine uyması
zorunludur. Ancak geceleri kapalı olan alışveriş merkezlerindeki
eczaneler nöbetten muaf tutulur. Uluslararası uçuşa açık olan
havaalanları içinde yer alan eczaneler, eczane çalışma gün ve saatleri
dışında da 24 saat açık olabilirler. Bu durumda biri eczanenin sahibi
olmak kaydıyla her 8 saat için bir eczacı bulundurulması zorunludur.
(Fıkra Değ.: R.G.: 2.11.2007/26688) Muayenehaneler ile sadece
tahlil ve görüntüleme hizmeti veren laboratuvar tanı merkezleri hariç
olmak üzere, içinde sağlık kurum ve kuruluşu bulunan bina ve bahçesi ile
müştemilatında serbest eczane açılamaz. Havaalanları, otogarlar ve tren
garlarında bu kısıtlama uygulanmaz. Üniversiteler; ticari nitelik
taşımaksızın münhasıran eczacılık fakültesi öğrencilerinin eğitimi
amacıyla açacakları uygulama eczaneleri dışında, mediko-sosyal merkezi
eczaneleri de dahil olmak üzere ticari amaç güden eczane açamazlar.
İlaç Yapma Bankosu
Madde 10- İlaç yapmaya ayrılmış bankonun üzeri, cam, fayans veya
mermer olacaktır. Hassas, santigram veya kiloluk teraziler, ayarları
bozulmayacak şekilde banko üzerinde veya ayrı özel masada
bulundurulacaktır.
Laboratuar Kısmı
Madde 11- İlaç yapmaya ayrılan laboratuar kısmında, majistral ilaç
hazırlanmasında kullanılan kimyevi maddeler, galenik preparatlar ve
droglar, c am şişelerde; ışıktan bozulabilecek maddeler ise, renkli
şişelerde ayrı bir dolapta bulundurulacaktır. Laboratuarlarda akar su
bulunması şarttır.
Zehirli Maddelere Ait Dolaplar
Madde 12- Bütün zehirli maddeler, Kodekse göre ayrılarak, ayrı
dolaplarda bulundurulacaktır. Dolaplardan birisinin kapağı kırmızı
boyalı olacak ve üzerine "şiddetli zehirler" diğeri ise yeşil renkte
boyanacak ve üzerine" ayrı bulundurulacak zehirler" ibaresi
yazılacaktır. Bu dolapların her zaman kilitli bulundurulması ve
anahtarının eczane mesul müdüründe bulunması zorunludur. Bu dolaplara
konulacak zehirlerin cinsine göre içersine konulacak ilaç şişelerinin
üzerine kırmızı veya yeşil etiketlere isimleri yazılacak, ayrıca
"şiddetli zehir" veya "ayrı bulundurulacak zehir" ibaresi yazılı
bandroller yapıştırılacaktır. Kırmızı reçeteye tabi ilaçlar çelik kasada
saklanacaktır.
Tadilat ve İnceleme
Madde 13- Eczanede önemli tadilat yapılması istenildiğinde, ilgili
İl Sağlık Müdürü veya görevlendireceği eczacılık şubesi yetkilisi
tarafından eczanede gerekli inceleme yapılır. Rapor düzenlendikten ve
eczanenin ruhsatnamesi sahip ve mesul müdürüne verildikten sonra, Bölge
Eczacı Odası ve Mahallin en büyük Sağlık Amirliğince uygun görülmedikçe,
eczane krokisi ile bölümleri üzerinde tadilat yapılamaz.
Teknik İmkanlar
Madde 14- Eczaneler, bulundukları yerdeki aydınlatma, su, telefon gibi teknolojik imkanlardan faydalanmak zorundadırlar.
Ecza Maddelerinin Saklanması
Madde 15- Bütün kimyevi ilaç hammaddeleri, hazır ilaçlar, aşı ve
serumlar, Kodeksteki özellikleri ve ambalaj üzerindeki muhafaza şartları
göz önüne alınarak, gerektiği gibi saklanacaktır. Bu sebeple eczanenin
iç ısısı da gerekli ölçüler içinde tutulacaktır.
Brom, iyot, asit, alkalen gibi etiketleri bozan malzemeler bulunan
şişeler etiketleri, çıkmayacak ve bozulmayacak şekilde olacak;
gerekirse, şişeye yağlı boya ile yazılacaktır. Bozulan ve kirlenen
etiketler yenilenecektir.
Eczanelerde Bulunması Mecburi İlaçlar
Madde 16- Eczanelerde bulundurulması mecburi olan ilaç, tıbbi madde
ve malzemeler Türk Eczacıları Birliği ile Sağlık Bakanlığınca her yıl
hazırlanacak liste ile belirlenir. Listede belirlenenlerin piyasada
bulunduğu sürece, her eczanede bulunması mecburidir. Bulundurmayan
eczaneler eksiklerini tamamlayıncaya kadar İl Sağlık Müdürlüğünce
kapatılır.
Eczane Levhası
Madde 17- (Fıkra Değ.: R.G.: 9.12.2004/25665) Eczanelerin
görülebilir cephelerinden en az birine, eczanenin adını gösterir ışıklı
veya ışıksız levha konulur. Ayrıca eczanenin sahip ve mesul müdürünün
adı ve soyadı, rahatça okunabilecek şekilde vitrin camına yazılır.
(Fıkra değ.: R.G.: 06.03.2007/26454) Eczanelerin dış cephesine,
asgarî ve azamî ebatları ile renkleri Türk Eczacıları Birliğince
belirlendikten sonra Sağlık Bakanlığınca uygun görülecek standartlarda,
iki cepheden kolayca görülecek yükseklikte, görüntü kirliliğine ve
haksız rekabete yol açmayacak, çevreyi rahatsız etmeyecek, reklam
izlenimi oluşturmayacak özellikte olmak kaydıyla "E" logolu ışıklı levha
konulur.
Nöbetçi Eczane Levhası
Madde 18- Eczaneler, kapalı olsalar dahi, nöbetçi eczaneleri
gösteren ışıklandırılmış bir levha asmak zorundadırlar. Ayrıca,
nöbetlerde içerdekileri uyarmak için, eczane kapılarına zil düzeni
kurulması zorunludur.
Eczanenin Devri
Madde 19- Bir eczanenin başka bir eczacıya devri işlemleri, İl
Sağlık Müdürlüğünce görevlendirilen bir yetkili ile Bölge Eczacı Odası
yetkilisi huzurunda yapılır. Durum, bir tutanakla tespit edilir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Eczane Hizmetleri
Ecza Maddelerinin Özellikleri ve Sorumluluk
Madde 20- Eczanelerde bulunan bütün eczanın Türk Kodeksindeki
özelliklerde olması şarttır. Bu hususlardan eczanenin sahip ve mesul
müdürü sorumludur.
Miatlı İlaçlar ve Sorumluluk
Madde 21- Eczane sahip ve mesul müdürü, zamanla bozulan ve müddeti
geçen ilaçları zaman geçmeden değiştirmek veya imhasını yapmakla
sorumludur. Miadı geçmiş müstahzarlar, satılmak üzere bulundurulamaz.
Kabul Edilebilecek Reçeteler
Madde 22- Eczanelerde yalnızca tabipler, diş tabipleri ve veteriner
hekimler tarafından yapılmak üzere yazılan reçeteler kabul edilir.
Okunamayan reçetelerin düzeltilmesi için, ilgili tabiple irtibat
kurulur.
(Yeni Fıkra: R.G.: 2.11.2007/26688) İnternet, faks, telefon, kurye,
komisyoncu ve benzeri yollarla eczanelere gelen reçeteler kabul
edilmez. Eczanelere bu yolla gelen ilaç talepleri karşılanmaz.
Psikotrop İlaç Reçeteleri
Madde 23- Uyuşturucu ve alışkanlık yapıcı ilaçlar, ancak özel
reçetelerine yazılması halinde verilebilir. Bu reçeteler sahibine geri
verilmez. Tekrarında ayrı reçete getirilmesi zorunludur.
Özel Durumu Olan Reçeteler
Madde 24- Türk Kodeksinde yazılı en çok miktardan fazla dozları
içeren reçeteler hakkında, 6197 sayılı Kanunun 25 inci maddesinin 2 inci
fıkrası gereğince hareket edilir.
Birinci fıkrada belirtilen reçetelerde; yazan tabibin ismi, adresi
ve protokol numarası ile hastanın isim ve açık adresi belirtilmiş
olmalıdır. Miktarların ise, Sağlık Bakanlığı genelgelerine uyması
şarttır.
Reçeteler Üzerindeki İşlemler
Madde 25- Hazırlanan reçeteler, eczane mesul müdürü tarafından
imzalanıp tarih konularak eczane kaşesi ile mühürlenir. Bakanlık ve Türk
Eczacıları Birliğince belirlenen ilaçlar ile majistral, uyuşturucu ve
psikotrop ilaçlara ait reçeteler, reçete kayıt defterine kayıt edilir.
Uyuşturucu ve psikotrop ilaçlara mahsus reçeteler, geri verilmeyerek
eczanede saklanır. Sağlık Bakanlığı genelgelerine göre işleme konulur.
Yapma İlaçlar, Etiket ve Ambalaj
Madde 26- Yapılan ilaçların ambalajına etiket yapıştırılır. Bu
etiketler üzerine eczanenin, doktorun ve hastanın isimleri, defter kayıt
numarası ve ilacın kullanılış şekli yazılacaktır. İçilecek ilaç
etiketleri beyaz, dıştan kullanılacak ilaç etiketleri kırmızı renkli
olmalıdır. Eczanelerde hazırlanacak ilaçlar, hiç kullanılmamış, yeni ve
uygun ambalajlara konulacaktır.
Hazırlanacak İlaçlarla İlgili Reçeteler
Madde 27- Eczanelerde hazırlanmak üzere bırakılan reçetelerin,
yazan tabip ile sahibi olan hastadan veya hastanın yakınından başkasına
gösterilmesi ve aslının veyahut kopyasının verilmesi yasaktır.
Nöbetçi Eczane
Madde 28- Birden fazla eczanesi olan yerlerde, bayram ve diğer
resmi tatil günlerinde ve belirlenen çalışma saatleri dışında, yalnız
nöbetçi eczaneler açık kalacaktır. Nöbetçi olmayan eczacılar
eczanelerini kapatmaya mecburdurlar.
Nöbetçi Eczanelerin Çalışma Düzeni
Madde 29- Eczanelerin bulundukları yerlerin özellikleri de göz
önüne alınarak, nöbet tutulacak günler ve çalışma saatleri ile kaç adet
eczanenin nöbetçi kalacağı, Bölge Eczacı Odası veya temsilcisi
tarafından belirlenir ve bir nöbet listesi hazırlanır. Bu listeler, İl
Sağlık Müdürlüğü veya görevli yetkililerin kabul ve onayı ile uygulamaya
konulur.
Nöbetçi eczanelerin halk tarafından kolayca bilinmesi için,
hazırlanan nöbet listeleri, eczacı odası yetkililerince polis
merkezlerine, garnizon komutanlıklarına, PTT danışma servisine, yataklı
tedavi kurumlarına, mahalli gazetelere ve ilgili olabilecek diğer
kurumlara verilir.
Gece nöbet tutacak eczanelerin gece boyunca mutlaka kapılarının
açık olması zorunlu değildir. Ancak, eczane sahip ve mesul müdürünün
başvuru halinde gereken hizmeti yerine getirmesi şarttır.
Eczane Çalışanları
Madde 30- Eczanelerde çalışan personel, eczane mesul müdürünün
sorumluluğu altında çalışırlar. Çalışanların personel defterine kaydı
mecburidir.
Eczanelerde Staj
Madde 31- Eczacılık Fakülteleri öğrencilerinden eczanelere staj
görmek üzere kabul edilenlerin giriş ve çıkışları, özel bir deftere
kaydedilecektir. Staj sonunda, çalıştıkları süreyi ve yaptıkları
çalışmaları belirleyen belge, öğrencinin fakültesine gönderilecektir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Eczanelerin Teftişi
Teftişe Yetkili Olanlar
Madde 32- Eczaneler, senede en az iki defa teftiş edilirler.
Teftiş, Sağlık Bakanlığı müfettişleri veya bulunamadığı yerlerde Sağlık
Müdürlüğü veya Sağlık Müdürlüğü tarafından görevlendirilecek Sağlık
Müdürlüğünde görevli eczacı ve hekim tarafından yapılır. Sağlık
Müdürlüğünce görevli eczacı yoksa, görev verilecek bir hekim ile Bölge
Eczacı Odası yetkilisi veya temsilcisi tarafından teftiş yapılır.
Teftişin Şekli
Madde 33- Teftiş yapanlar, eczanelerde Kanun ve Yönetmelik
hükümlerine uyulup uyulmadığını denetlerler ve neticelerini basılı
raporlardaki özel hanelere yazarlar.
Gereken önerileri, eczanelerde bulundurulması zorunlu olan teftiş
defterinde belirterek altını imzalarlar.
Teftiş raporları, müfettiş ile beraber eczacı tarafından imzalanır.
ALTINCI BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
İlacın Kapsamı
Madde 34- Bu Yönetmelikte belirtilen ilaçlara, 6197 sayılı Kanunun
28 inci maddesinde yazılı beşeri ve veteriner ilaçlar, kimyevi maddeler
ve zirai ilaçlar ile kozmetik ürünler yanında hastaların teşhis ve
tedavisinde kullanılacak bütün sıhhi malzemeler, medikal aletler ve
maddeler de dahildir.
Önlük Mecburiyeti
Madde 35- Eczane sahip ve mesul müdürü ve diğer personel, beyaz
önlük giyecektir. Eczacı önlüklerinin göğüs cebi üzerinde eczacının ad
ve soyadının belirtilmesi zorunludur.
Defterler
Madde 36- Eczanelerde aşağıda yazılan ve sayfaları ekte gösterilen
defterlerin tutulması mecburidir;
1. Reçete kayıt defteri (Ek:1),
2. Uyuşturucu maddelerin kayıt defteri (Ek: 2),
3. Psikotrop (alışkanlık yapıcı) ilaçların kayıt defteri (Ek: 3),
4. Teftiş defteri (Ek: 4),
5. Personel defteri (Ek: 5),
6. Stajyer defteri (Ek: 6),
Eczacılar, defterleri bağlı oldukları Eczacı Odalarından
alacaklardır. Defterlerin kullanılmadan önce Eczacı Odalarına tasdik
ettirilmeleri şarttır.
(Yeni Fıkra: R.G.: 25.10.1999/23887) Eczanelerde, birinci fıkradaki
reçete kayıt defterinin yerine kaim olmak üzere, ilgili eczacı odasınca
tasdik edilmiş bilgisayar formları da kullanılabilir.
Yürürlükten Kaldırılan Hükümler
Madde 37- 18.12.1953 tarih ve 6197 sayılı Eczacılar ve Eczaneler
Hakkındaki Kanunun 20 inci Maddesine Tevfikan Hazırlanan Talimatname ile
ek ve tadilleri yürürlükten kaldırılmıştır.
Geçici Madde 1- (Değ. R.G.: 15.10.1993/21729)
Bu Yönetmelik yürürlüğe girmeden önce açılma ruhsatı verilmiş
bulunan eczaneler, 9 uncu maddenin 1 inci fıkrası hükmü hariç olmak
üzere, yönetmeliğin diğer hükümleri ile öngörülen gerekleri en geç on
sekiz ay içerisinde yerine getirmek zorundadırlar. Aksi takdirde,
durumlarının bu Yönetmeliğe uymadığı yapılacak kontrol ve denetim
neticesinde anlaşılan eczanelerin faaliyetleri Bakanlıkça durdurulur.
Geçici Madde 2- (Değ. R.G.: 5.3.1993/21515)Bu Yönetmeliğin
yürürlüğe girmesinden önce açılma ruhsatı verilmiş olan ancak bu
Yönetmeliğin 9 uncu maddesinin birinci fıkrası hükümlerine uymayan
eczanelerin yalnız bir sefere mahsus olmak üzere devir veya nakline, 9.
maddenin birinci fıkrasında belirtilen şartlar aranmaksızın bu
Yönetmelik hükümlerine göre izin verilir.
Bu Yönetmelik yürürlüğe girmeden önce 37. madde ile yürürlükten
kaldırılmış bulunan Talimatname hükümlerine uygun büyüklükte eczane
açılacak yerleri olan veya bu yerleri kiralamış ya da mülk edinmek için
akit yapmış olduğunu resmi belge ile ispat eden eczacılar, bu yerlerde
eczane açmak istedikleri taktirde ruhsatname talepleri hakkında 9 uncu
maddenin birinci fıkrasında belirtilen şartlar aranmaksızın bu
Yönetmelik hükümlerine göre işlem yapılır. Bunlar da birinci fıkradaki
haklardan faydalanabilirler.
Yürürlük
Madde 38- Bu Yönetmelik, yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 39- Bu Yönetmeliği Sağlık Bakanlığı yürütür.
Kaynak : http://www.istabip.org.tr/yasa/eczayon.html
|